Een vergeten thema: 50 plus vrouwen

Al op 30 mei 2010 heb ik in Nederland voorgesteld om naast de 10 of 12 thema’s voor de conferentie nog een thema over de situatie van oudere vrouwen op te nemen. Dit is geaccepteerd, ik heb hierover na een discussie een stuk geschreven en dit thema ingebracht in Düsseldorf in de grote zaal, waar ook hier dit thema met instemming van 900 vrouwen is geaccepteerd.
Daarna heb ik er niets meer van gehoord.
De eerste week hier in Venezuela heb ik navraag gedaan en het bleek nog niet als thema te zijn ingebracht! Afgelopen week kon dat nog gebeuren op de 6e overleg van de initiatiefnemers, maar gezien alle praktische afspraken die nog gemaakt moeten worden, heb ik daar een hard hoofd in.
Wat mij betreft is dit een gemiste kans, het had aan het unieke karakter van deze conferentie iets essentieels kunnen toevoegen.

Hieronder volgt het stuk, wat ook vertaald is in het Spaans en Engels.

___________________________
Thema 9. Oudere vrouwen.

Omschrijving: Inkomen, wonen, gezondheid en zorg, kans op vereenzaming, omgaan met verlies; Met extra aandacht voor alleenstaande vrouwen zonder kinderen.


Algemeen:

De doelgroep oudere vrouwen bestaat uit drie generaties, namelijk: 50 tot 65 jaar, de jong-bejaarden; 65 tot 80 jaar, de bejaarden; 80 plus, de hoogbejaarden.
Voor vrouwen wordt de overgang van volwassene naar ‘bejaarde’ gekenmerkt door het ophouden van de menstruatie, dat de kinderen het huis uitgaan en de beëindiging van betaalde arbeid.
In haar algemeenheid kenmerkt een ‘vrolijke’ oude dag zich door een goede gezondheid, financiële armslag en voldoende sociale contacten.


Situatie in Nederland.

Ouderen in Nederland hebben over het algemeen huisvesting, een inkomen, recht op (medische) zorg en vervoer.

Helaas verschilt de situatie tussen 50+ mannen en vrouwen aanzienlijk.
Het inkomen van mannen is aanzienlijk hoger dan van vrouwen: vrouwen hebben met 60 jaar zeven keer minder pensioen opgebouwd dan mannen. Dit zorgt er o.a. voor dat vrouwen slechter wonen (meer dan de helft van de sociale huiswoningen wordt bewoond door alleenstaande 50+ vrouwen) . Verder kunnen, indien nodig, mannen zorg inkopen (huishoudelijke hulp, maaltijden, verpleging, vervoer) en hebben ze meer geld voor sociale contacten en hobby’s.
Alleenstaande 50+ vrouwen behoren samen met bijstandsmoeders tot de armste groep van Nederland.

Vrouwen hebben vanaf 50 jaar een slechtere gezondheid dan mannen.
Veel alleenstaande vrouwen worden vanaf 50 jaar afgekeurd vanwege langdurige overbelasting door de combinatie van betaald werk en huishouding en het opboksen tegen vooroordelen in hun omgeving en in de media.
De vereenzaming onder oudere vrouwen is een punt van zorg.


Vooruitzichten:

De verwachte bezuinigingen zullen harder uitpakken voor vrouwen dan voor mannen.
B.v. veel koopwoningen (waar relatief méér mannen wonen) zijn afbetaald, aantasting van de huurtoeslag voor huurwoningen zal vooral vrouwen treffen.
Door de slechtere gezondheid van vrouwen zal afschaffing van de huisarts in de ziektekostenverzekering en verhoging van de eigen bijdrage méér door vrouwen worden opgebracht.
Vermindering van subsidie voor buurthuizen zal vooral vrouwen treffen omdat zij meer gebruik maken van de activiteiten vanwege lage kosten. Dit vermindert de kans op sociale contacten.
En zo is de rij nog veel langer te maken.
Oudere vrouwen zijn helaas kwetsbaarder voor bezuinigingen door hun lagere maatschappelijke positie, en er wordt bij beleidsmakers minder naar hun belangen gekeken en daarmee rekening gehouden.
Dit zullen wij zelf moeten doen.


Wat er nu gebeurt:

Enkele organisaties houden zich bezig met behartigen van belangen van oudere vrouwen.
1. Wouw in Amsterdam komt op voor de belangen van 50+ vrouwen in Amsterdam.
2. Vrouwenbelangen is landelijk en houdt zich vooral met politiek bezig en heeft een werkgroep 50+ vrouwen, http://www.vrouwenbelangen.nl/
3. OWN (Older Women's Network) in Europa met in elk land een afdeling, zo ook in Nederland. http://www.own.org.au/
4. Jaarlijks vindt een bijeenkomst plaats bij de VN te New York over het overheidsbeleid van van landen om de positie van vrouwen te verbeteren zoals vastgelegd in het VN Vrouwenverdrag, in 1991 ondertekend door Nederland en georganiseerd door de CSW (Commission on the Status of Women).
Vrouwen uit verschillende landen komen bijeen om hun aanbevelingen met de desbetreffende regeringsdelegatie te bespreken. De regeringdelegatie van Nederland heeft dagelijks overleg met de afgevaardigden met verschillende NGO’s uit Nederland.
TIYE participeert elk jaar in deze bijeenkomsten en kan dan de aanbevelingen van andere Nederlandse NGO’s overbrengen. Zodoende kunnen oudere vrouwen organisaties zoals OWN hun aanbevelingen aan de regeringdelegaties overbrengen.
http://www.vrouwenverdrag.nl/vv/actueel/
http://vrouwenrecht.nl/assets/uploaded/71-publieksuitgavecedaw.pdf
http://www.steo.nl/_documenten/vvnl/schaduw/2009/Schaduw09def.pdf


Situatie in het buitenland

In ontwikkelingslanden is de situatie van oudere vrouwen over het algemeen veel schrijnender dan in de meeste westerse landen. Verlies van echtgenoot, kinderen die ver weg wonen om te werken, alleenstaand zonder kinderen, het heeft vaak dramatische gevolgen voor onderdak, voeding en medische zorg. Zoals Indra zondag zei: ja, je hele leven hard gewerkt en dan van de honger omkomen!
Het is zeer waarschijnlijk dat de ontwikkelingshulp via Nederland géén positieve invloed heeft op het leven van oudere vrouwen, omdat de meeste hulp nog altijd bij mannen terecht komt.